Czym jest rozwój poznawczy w psychologii?
Rozwój poznawczy to sposób, w jaki ludzie nabywają, organizują i uczą się wykorzystywać wiedzę (Gauvain & Richert, 2016).
W psychologii rozwój poznawczy często koncentrował się tylko na dzieciństwie. Jednak rozwój poznawczy trwa przez okres dorastania i dorosłości. Obejmuje on nabywanie języka i wiedzy, myślenie, pamięć, podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów i eksplorację (Von Eckardt, 1996).
Duża część badań w obrębie rozwoju poznawczego u dzieci skupia się na myśleniu, rozwijaniu wiedzy, eksploracji i rozwiązywaniu problemów (Carpendale & Lewis, 2015).
Debata „natura vs. wychowanie
Debata „natura kontra wychowanie” odnosi się do tego, jak wiele jednostka dziedziczy w porównaniu z tym, jak bardzo wpływa na nią środowisko. W jaki sposób natura i nurture kształtują rozwój poznawczy?
Amerykański psycholog Arthur Jensen (1969, 1974) podkreślał rolę genetyki w inteligencji, argumentując za genetyczną różnicą w inteligencji białych i czarnych ludzi.
Jensen (1969) wysunął bardzo śmiałe twierdzenia, stwierdzając, że czarni ludzie mają niższe zdolności poznawcze. Jego badania zostały mocno skrytykowane za dyskryminację. Nie uwzględnił on wbudowanej stronniczości testów psychometrycznych (Ford, 1996). Niższe wyniki testów u osób rasy czarnej były raczej wynikiem braku zasobów i niskiej jakości możliwości życiowych (Ford, 2004).
W ogromnej próbie krzyżowej 11 000 dorastających bliźniąt, Brant i wsp. (2013) stwierdzili, że osoby z wyższym ilorazem inteligencji (IQ) wydawały się być pod większym wpływem wychowania i stymulacji. Badacze zasugerowali, że może to wynikać z ich podwyższonej uwagi i systemu pobudzenia, absorbowania większej ilości informacji z otoczenia, większej otwartości na nowe doświadczenia oraz umożliwienia wystąpienia plastyczności mózgu i zmian.
Stwierdzili również, że nastolatki z niższym IQ wykazywały większy wpływ genetyczny na ich IQ ze strony rodziców. Badacze zasugerowali, że ich niższy poziom inteligencji może skutkować niższym poziomem motywacji i niezdolnością do poszukiwania nowych doświadczeń.
Badanie to podkreśla potrzebę wspierania osób z niższym poziomem IQ za pomocą pozytywnych interwencji w celu zwiększenia ich zdolności poznawczych i możliwości.
